Coronaviruses - a new old menace.

The current pandemic caused by novel coronavirus SARS-CoV-2 pandemic has been described as a global health emergency. The outbreak of this virus has raised a number of questions: what exactly is SARS-CoV-2? How transmissible the novel coronavirus is? How severely affected are patients infected with SARS-CoV-2? What are the risk factors for COVID-19? What are the differences between this novel coronavirus and other coronaviruses? To answer these questions, a comparative study of three pathogenic coronaviruses that primarily invade the human respiratory system and may cause death, namely, severe acute respiratory syndrome (SARS-CoV-1), Middle East respiratory syndrome (MERS-CoV) and severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV). This review describes the source of origin, transmission, and pathogenicity of these viruses. Prevention of SARS-CoV-2 spreading entails home isolation of suspected cases and those with mild illnesses and strict infection control measures at hospitals that include contact and droplet precautions. The novel coronavirus spreads faster than its two predecessors - the SARS-CoV-1 and MERS-CoV - but has lower fatality rate. The global impact of this new pandemic is still uncertain, but it is a challenge to healthcare systems around the world. Obecna pandemia spowodowana przez nowego koronawirusa SARS-CoV-2 stanowi globalne wyzwanie dla zdrowia publicznego. Pojawienie się tego wirusa w Chinach wywołało szereg pytań: czym właściwie jest SARS-CoV-2? Jak przenoszony jest nowy koronawirus? Jak poważnie mogą chorować pacjenci zakażeni SARS-CoV-2? Jakie są czynniki ryzyka w przebiegu COVID-19? Jakie są różnice między nowym koronawirusem a pozostałymi koronawirusami człowieka? Aby odpowiedzieć na te pytania, porównano trzy wysoce patogenne koronawirusy, które atakują głównie ludzki układ oddechowy i mogą powodować zwiększone ryzyko zgonów: koronawirusa ciężkiego ostrego zespołu oddechowego (SARS-CoV-1), koronawirusa bliskowschodniego zespołu oddechowego (MERS-CoV) oraz koronawirusa 2 ciężkiego ostrego zespołu oddechowego (SARS-CoV-2). W niniejszej pracy poglądowej opisano źródła pochodzenia, przenoszenie i chorobotwórczość tych wirusów. Zapobieganie rozprzestrzenianiu się SARS-CoV-2 w populacji obejmuje izolację w domu podejrzanych przypadków i osób z łagodnymi chorobami oraz ścisłą kontrolę zakażeń w szpitalach, dotyczącą zwłaszcza drogi kropelkowej oraz przenoszenia przez bezpośredni kontakt. Nowy koronawirus rozprzestrzenia się szybciej niż jego dwa poprzednicy - SARS-CoV-1 i MERS-CoV, ma za to niższy współczynnik śmiertelności. Wpływ nowej pandemii na funkcjonowanie ludzi jest wciąż tematem dyskusji, ale bez wątpienia COVID-19 stanowi wyzwanie dla systemów opieki zdrowotnej na całym świecie.